Sovyetler Birliği’nin dağılmasından ve bağımsızlıklarını kazandıktan sonra Gürcistan ve Azerbaycan arasında oluşan ilişkiler, başlangıçta Eduard Şevardnadze ve Haydar Aliyev’in kişisel bağlarına dayandırılıyorlardı. Onlar, Batı’nın egemen rolünün farkında olup, yüzlerini Batı’ya çevirdiler ve birbirleriyle arkadaşlık etmeye başladılar. Aynı zamanda politikada oldukça deneyimli olan Eduard Şevardnadze ve Haydar Aliyev, Batı’nın Rusaya’yı zayıflamış ve yıkılmak üzere olan devlet olarak göstermesine rağmen kuzey komşularıyla çatışmaya girmemeye çalıştılar. Şevardnadze’den sonra Gürcistan’da iktidara gelenlerin ne aklı, ne de politik deneyimleri vardı, dolayısyla Rusya Federasyonu ile ilişkiler geri dönüşü olmayan bir şekilde kötüleşti. Aynı zamanda, Gürcistan kaçınılmaz bir şekilde Türkiye ve Azerbaycan’la yakınlaştı ve gittikçe ortaktan müttefike dönüştü.
Gül Devrimi’nden sonra, Gürcistan Rusyan’ın etkisinden kurtulmak için büyük çaba harcadı. Gürcistan ekonomisinde Türkiye ve Azerbaycan yatırımlarının artan hacimleri, Gürcistan’ın eşit ortaktan yavaş yavaş tüketim pazarına dönüşmesine neden oldu. Bir güç bir diğer güçle değiştirildiği için hiçbir enerji ve ekonomik bağımsızlık olmadı. Türkiye-Azerbaycan zincirinde olmanın geri dönüşü olmayan zararlara yol açabileceğinin farkında olan Gürcistan, Mihail Saakaşvili’nin iktidardan gitmesinden sonra Rusya sayesinde dengeyi korumaya başladı.
Bu konu üzerine, Davit Gareca Manastırı’nın sorunu gündeme geldiğinde yine epey konuşuldu. Nisan ayında Gürcistan-Azerbaycan sınırında Davit Gareca manastır kompleksinin yakınlarında Azerbaycan, sınır muhafız askerlerinin sayısını arttırarak 2’den 18’e yükseltmişti. Gürcü din adamı Arkimandrit Kirion Azerbaycan sınır muhafız askerlerinin Gürcü kiliselerinden birinin yanında gidiş-gelişini engelleyen tabelalar yerleştirdiğini bildirmişti. Gürcistan Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili Azerbaycan ile sınır sorunlarının mümkün olduğu kadar hızlı çözülmesi gerektiğini vurgulamıştı. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı bu açıklamaya cevaben hazır olduklarını belirtmişti. Gürcistan ve Azerbaycan arasındaki sınırın uzunluğu 446 kilometredir ve bunun üçte biri belirsiz durumda, yani sınır çizgileri belirlenmemiş. İçinde 20 kaya kilisesi barındıran Davit Gareca manastır kompleksinin bir kısmı ve özellikle Udabno kilisesi şu an Azerbaycan’ın kontrolü altında bulunuyor.
Eski Dışişleri Bakanı Zulfugarov da dahil olmak üzere bazı uzmanlar, Davit Gareca Manastırı’nı «Gürcü-Azerbaycan tarihi-kültürel anıtı olarak kabul etmeyi ve ortak yönetim konusunda anlaşmayı» öneriyorlar. Görünüşe göre Gürcistan tarafı bu fikir için hevesli değil. Gürcistan, Azerbaycan’a sınırın bir başka kısmında eşdeğer toprak vermeyi teklif ediyor gibi görünüyor. Durum böylece karmaşıktır ve rahatlama beklentisi çok belirsizdir.
Büyük olasılıkla, Azerbaycan’ın “yumuşak güç” kullanarak Gürcistan’a kendi istediğini (Tiflis’te Haydar Aliyev’in anıtının yerleştirilmesi gibi) yaptırabilme zamanları geçmiştir. Bugün Gürcistan’da iktidarda olanların, işbirliği ve arkadaşlık konusunda daha gerçekçi ve kendi ulusal çıkarlarını feda etmeyen düşünce tarzı var. Bu konularda Tiflis, AB entegrasyon faktörünü başarıyla kullanıyor. Özellikle, Gürcistan Hükümeti, ülkeye Euro-4 dizel yakıtının ithalatını 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren durduracak. Bu, Avrupa Birliği ile entegrasyonla açıklanıyor. Avrupa Birliği ülkelerinde Euro-5 dizel yakıtı kullanılmaktadır. Çabalarına ve yaptığı propagandasına rağmen, Azerbaycan’ın petrol arıtma endüstrisi bu standarda uygun dizel yakıt üretemiyor. Aslında Gürcistan hükümetinin kararı, akaryakıt pazarında Azerbaycan’ın ürettiği dizel yakıtın ithalatı ve satışına yasak koyma anlamına geliyor. Oysa Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi’nin Gürcistan’da şirketleri ve ülke genelinde dizel istasyonları ağı var ve yılda yaklaşık 1 milyar dolar elde ediyor. Gürcistan hükümetinin kararının yürürlüğe girmesinden sonra, ülke muhtemelen Rusya’dan dizel yakıt ithal etmeye başlayacak. Azerbaycan’dan dizel yakıtının ithalatı durdurulacak. Bu karar Bakü için yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda ciddi politik sonuçlar da doğuracak. Bu, Gürcistan’ın kesin bir medeniyet dönüşümü yaptığı ve Azerbaycan’ın «kardeş yardımının» etkisinden çıktığı anlamına geliyor. Hükümet, Rusya ile ilişkilerini sürdürürken Gürcistan’ın Avrupa Birliği ile nihai entegrasyonu üzerine çalışıyor. Gürcistan’da siyasi seçkinlerin, eski iktidar partisinin ülkeyi Türkiye-Azerbaycan etkisine bırakma politikasının sonuçlarından endişe duyduğu ve durumu düzeltmek için elinden geldiğini yaptığı açıktır.
