Güney Kafkasya ülkelerinden yasa dışı yollarla organ nakli konusunda Azerbaycan öne çıkmaktadır. Azerbaycan ordusu, organların yasa dışı satışı için kârlı bir pazar haline gelmiş durumda. Özellikle sağlık raporu olan gençlerin askerliğe gitmesini dikkate alırsak, askerler organ mafyaları ve çeteleri için hazır donorlardır. Azerbaycan ordusunda öldürülen askerlerin iç organlarını çıkarma olayları zaten çok yaşanmışlardır. Öldürülen askerlerin cesetlerini ailelerine teslim eden ordu temsilcilerinin tabutları açmak istememeleri tesadüf değildir. Cesetleri inceledikten sonra, bu askerlerin iç organlarının çıkarıldığı ortaya çıkıyor.
Azerbaycan yetkilileri, orduda yaşanan ölümleri çeşitli nedenlerle açıklamaya çalışıyorlar. Bu açıklamalarda ölüm sebebini intihar ve hastalığa bağlamak yaygındır. Ancak, bu açıklamalar oldukça ikna edici değildirler. Savaş dışı koşullarda ölen Azerbaycan askerlerinin anne-babaları ve akrabaları, çocuklarının ölümünün resmi versiyonlarına güvenmiyorlar.
Öldürülen askerlerin cesetleri, iç organların cerrahi operasyon sırasında çıkarıldığı bir askeri hastaneye götürülür. Çeşitli dönemlerde Barda’daki askeri hastanede görev yapan askerlerin sözlerine göre, öldürülen askerlerin organları soğutucu kutularda saklanıyor ve araba ile hastaneye gelen insanlara veriliyorlar. Çıkarılmış iç organlar 8-12 saat arasında nakli edilebilir. Genel olarak organlar farklı ülkelere özel charter uçuşlarıyla taşındığı Gence Havalimanı’na götürülüyorlar.
Azerbaycan ordusunda yasa dışı yollarla organların satışı ile ilgili son olay hakkında Meydan Tv’de yer alan haberden öğreniyoruz. Astara’nın Erçivan köyünde yaşayan Ağalar Memmedov, Meydan Tv’ye verdiği demeçte şunları söylemişti. ‘‘Oğlumu askerliğe sağ salim gönderdim. 9 ay sonra, sağ böbreğini çıkardılar. Adını da doğuştan var olan kusur koydular. Doğuştan kusuru olan insanı sağ salim adı altında askerliğe nasıl gönderdiklerini anlamıyorum. Koyulan teşhise inanmıyoruz. Askerliğe sağ salim çocuk göndermişiz. Eğer doğuştan gelen kusurmuş 9 ay orduda nasıl hizmet etti? Oğlum 8-9-10 ve 11. sınıflar ile askeri komisyondan geçti. Askere gittiğinde, üç ay boyunca karantinadaydı: doktor kontrolünden de geçmiştir. Bu kadar kontrolden sonra doğuştan kusuru olduğunu nasıl öğrenmediler? Ya kendilerini kandırıp hasta çocuğu askerliğe almışlar, ya da şimdiki olayları örtbas etmek için böbreği çıkarmalarını doğuştan olan kusura bağlamak istiyorlar’’.
Kanıtlara rağmen bugüne kadar Azerbaycan ordusunda organların yasa dışı satışı ile ilgili herhangi bir ceza davası açılmamıştır. Bunun yerine, organların satışını ispat eden kişiler tutuklanmışlardır. Bu gerçek, bu tür suç işlerinin yukarıdan desteklendiğini kanıtlamaktadır. Bu suçların kurbanları fakir ailelerin çocuklarıdır. Askeri birimlerde, Azerbaycan’daki fakirlerin haklarını savunmak için hiçbir imkânları olmadığını iyi biliyorlar. Bu nedenle fakir ailelerin çocukları, Azerbaycan ordusunda insan organları satışının potansiyel kurbanı haline geldiler.
