home Türkçe Araştırmalar Türkiye ile Batı arasındaki ilişkilerin seyri nereye doğru gidiyor ?

Türkiye ile Batı arasındaki ilişkilerin seyri nereye doğru gidiyor ?

24 Haziran seçimlerinden sonra oluşturulmuş yeni Hükümetin ve Dışişleri Bakanı’nın masasında  son yıllarda Batı ile iyice gerilen ilişkilerin düzenlenmesi konusu önemli yere sahip olacak. Ancak oluşturulmuş duruma bakarken Batı ile ilişkilerinde Türkiye’nin gitgide bir çıkmaza girdiği görünüyor. Artık Türkiye’nin, Batı ile ilişkilerinde seçimlerden önce kullandığı sert çıkışları bir yana bırakması ve ve ‘temiz sayfa’ açması  gerekiyor.

Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki  ilişkilerde krizlere neden olan   sorunlar zaten çoktur. Haziran ayında ABD ile varılan, Münbiç’ten PYD/YPG’nin silahlarını bırakarak geri çekilmesini öngören Menbiç Anlaşması  son yıllarda ABD ile krizlerle dolu ilişkileri tamir etmeye  yönelik ilk adımdı. Ancak Ankara, PYD/YPG’nin Suriye’de Fırat Nehri’nin doğusundan da çekilmesi ve  ABD’nin, Ankara ile Washington arasında gerginliğin ana nedeni olan YPG’ye sağladığı silah desteğini kesmesini de  talep ediyor. Bu konuları hayata geçirmek    Ankara’nın masasında olacak.

ABD-Türkiye arasında gerginliğe yol açan bir diğer konu  da Türkiye’nin Rusya’dan almak istediği  S-400 hava savunma sistemleri ve F-35 savaş uçaklarının teslimatı.  Washington Ankara’yı  S-400 hava savunma sistemlerini almaktan vazgeçirmek, onun yerine Patriot sistemlerini almasını sağlamak için S-400 Anlaşmasının ABD yasalarına göre yaptırım nedeni olduğuna, Kongres’in Türkiye’ye silah satışını engellediğine dikkat çekiyor.  Ankara ise, ABD ve Rusya arasındaki çelişkileri kullanarak, manevralar yaparak  hem S-400 füzelerine, hem de F-35 savaş uçaklarına  sahip olmak istiyor. Ancak 25 Temmuzda ABD Kongresi Türkiye’ye silah satışını engellemeyi öngören yasa tasarısını kabul ederek  F-35’in teslimatını durdurdu. Bu karar yeni gerginliğe neden oldu. Önümüzdeki aylarda Türkiye’nin amacı  hem F-35’in teslimatına uygulanan yaptırımı kaldırmak, hem  S-400 hava savunma sistemlerine sahip olmak  olacak. Ancak bu konu iki ulke arasında daha ciddi krizlere yol açabilecek potansiyeli taşımaktadır.

Türkiye’nin Avrupa Birliği ile  ilişkileri de 3 senedir zaman zaman geriliyor.  Avrupa Birliği’nin, Türkiye’nin AB’den uzaklaştığı ve yeni fasıl açılmayacağı yönündeki açıklamasına  cevap olarak Türkiye hükümeti  24 Haziran seçimlerinden sonra  Avrupa Birliği Bakanlığı’nı kapatarak Dışişleri Bakanlığı bünyesine aldı. İkili ilişkilerin geldiği noktayı göz önünde bulundururken  Türkiye’nin, Avrupa Birliği ile arasında 20 yılı aşkın bir süredir devam eden Gümrük Birliği anlaşmasının yenilenmesi ve genişletilmesi isteğini hayata geçirebilmesi pek   mümkün görünmuyor.